اثربخشی مداخله پردازش هیجانی بر کارکرد شناختی و پریشانی روانشناختی

چکیده

هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی مداخله پردازش هیجانی بر بهبود کارکرد شناختی و کاهش پریشانی روان‌شناختی در بزرگسالان بود. روش‌شناسی: پژوهش حاضر از نوع آزمایشی با طرح پیش‌آزمون ـ پس‌آزمون با گروه کنترل و پیگیری پنج‌ماهه بود. شرکت‌کنندگان شامل ۳۰ فرد بزرگسال ساکن تهران بودند که به‌صورت داوطلبانه انتخاب و به‌طور تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل (هرکدام ۱۵ نفر) گمارده شدند. گروه آزمایش در ده جلسه ۹۰ دقیقه‌ای مداخله پردازش هیجانی شرکت کرد، در حالی‌که گروه کنترل مداخله‌ای دریافت نکرد. داده‌ها با استفاده از پرسش‌نامه نارسایی‌های شناختی (CFQ) و مقیاس افسردگی، اضطراب و استرس (DASS-21) در مراحل پیش‌آزمون، پس‌آزمون و پیگیری جمع‌آوری شدند. تحلیل آماری با استفاده از تحلیل واریانس با اندازه‌گیری مکرر و آزمون تعقیبی بونفرونی در نرم‌افزار SPSS-27 انجام شد. یافته‌ها: یافته‌ها نشان داد که اثر اصلی گروه بر کارکرد شناختی معنادار بود (F(1,28)=15.46, p=.001, η²=.35) و گروه آزمایش در مقایسه با گروه کنترل بهبود قابل توجهی در عملکرد شناختی نشان داد. همچنین اثر گروه بر پریشانی روان‌شناختی نیز معنادار گزارش شد (F(1,28)=18.97, p<.001, η²=.40) و گروه آزمایش کاهش معناداری در سطح پریشانی تجربه کرد. آزمون بونفرونی نشان داد که تغییرات در مراحل پس‌آزمون و پیگیری نسبت به پیش‌آزمون در هر دو متغیر معنادار بود، ولی بین پس‌آزمون و پیگیری تفاوت معناداری مشاهده نشد. نتیجه‌گیری: نتایج نشان می‌دهد که مداخله پردازش هیجانی می‌تواند به‌عنوان روشی مؤثر در بهبود عملکرد شناختی و کاهش پریشانی روان‌شناختی مورد استفاده قرار گیرد و این اثرات تا پنج ماه پس از درمان نیز پایدار باقی می‌ماند.